Nie wszystkie ubytki w zębach są spowodowane działaniem próchnicy – mówimy wtedy o ubytkach niepróchnicowego pochodzenia. Skąd się biorą? O ich przyczynach oraz sposobach zapobiegania dowiesz się z naszego dzisiejszego wpisu.
Co to są ubytki niepróchnicowe?
Ubytki niepróchnicowego pochodzenia możemy podzielić w zależności od przyczyny ich powstawania na ubytki klinowe (abfrakcję), abrazję, atrycję i erozję.
Ubytki klinowe, abrazja i atrycja to takie uszkodzenia zębów, które nie zostały spowodowane działaniem próchnicy, lecz są efektem wpływu czynników mechanicznych. Ubytki erozyjne są wynikiem działania czynników chemicznych. Takie ubytki pojawiają się na granicy korony i korzenia (ubytki erozyjne również na innych powierzchniach zęba), odsłaniając zębinę i z tego powodu stają się przyczyną nadwrażliwości zębów. Zęby zaczynają reagować krótkim intensywnym bólem na wysoką i niską temperaturę, potrawy o kwaśnym lub słodkim smaku, a czasem również na dotyk.
Ubytki niepróchnicowe – jaka jest ich przyczyna?
Ubytki klinowe są efektem działania nadmiernych sił zgryzowych. W konsekwencji w miejscu połączenia korony i korzenia zęba, gdzie szkliwo jest najcieńsze, powstaje charakterystyczny ubytek w kształcie klina – tkanka zęba “odpryskuje”.Przeciążenia mogą wynikać z wady zgryzu, bruksizmu (zaciskanie i zgrzytanie zębami) lub szkodliwych nawyków, takich jak przygryzanie przedmiotów (na przykład ołówka czy długopisu), obgryzanie paznokci i posługiwanie się zębami jako narzędziami.
Ubytki abrazyjne to ubytki powstałe w wyniku mechanicznego ścierania tkanki zęba – najczęściej przez zbyt intensywne szczotkowanie zębów. Codzienne mycie zębów jest kluczowe dla utrzymania higieny jamy ustnej, ale szorowanie ich z dużą siłą nie jest wskazane. Podobny efekt może mieć używanie szczoteczki o zbyt twardym włosiu. Ubytki abrazyjne również powstają przy linii dziąsła, mają charakterystyczny wygląd “wytartej” tkanki zęba.
Atrycja to proces ścierania się zębów w wyniku tarcia zęba o ząb. Objawia się “skracaniem” się długości zęba lub nierównościami na szczycie korony zęba – przy brzegu siecznym/na szczycie guzka. Z wiekiem atrycja jest procesem fizjologicznym – jest to naturalny proces “zużywania” się tkanki zęba. Atrycja w młodym wieku jest procesem patologicznym – występuje w wyniku bruksizmu lub wady zgryzu.
Erozja to utrata tkanki zęba w wyniku działania czynników chemicznych – szkliwo “rozpuszcza” się. Do erozji może dojść przez częste spożywanie słodkich i kwaśnych napojów/energetyków, częstych wymiotów, czy też refluksu.
Jak zapobiegać?
W zależności od rodzaju ubytku:
-prawidłowy sposób mycia zębów: nie wkładaj dużej siły w szczotkowanie – wcale nie jest potrzebna, by dokładnie oczyścić zęby. Najważniejsza jest prawidłowa technika szczotkowania! Pamiętaj też o wyborze odpowiedniej szczoteczki – nie powinna ona mieć zbyt twardego włosia.
-leczenie ortodontyczne: wyleczenie wady zgryzu i odtworzenie prawidłowych kontaktów zapobiegnie powstawaniu ubytków klinowych i atrycji
-szyna relaksacyjna/fizjoterapia: jeśli masz problem z bruksizmem, w uchronieniu Twoich zębów przed ubytkami klinowymi pomoże indywidualnie dopasowana szyna zakładana na noc lub fizjoterapia, które mają na celu rozluźnić mięśnie i zniwelować przeciążenia.
Jak leczy się ubytki niepróchnicowe?
Leczenie ubytków niepróchnicowego pochodzenia polega na odbudowie utraconych tkanek. Odbywa się podobnie jak leczenie zachowawcze w przypadku ubytków próchnicowych, a więc wymaga najpierw opracowania zęba, a następnie uzupełnienia brakującej tkanki za pomocą odpowiednio dopasowanego wypełnienia. Należy pamiętać, że kluczowe jest znalezienie przyczyny powstawania ubytków niepróchnicowych i jej wyeliminowanie. Bez tego wyłącznie leczenie zachowawcze będzie miało krótkotrwałe efekty.
Co możesz teraz zrobić?
Jeżeli zagadnienie ubytków klinowych Cię zainteresowało i chciałbyś dowiedzieć się o nich czegoś więcej, zapraszamy do kliniki U Dentystów. Tutaj chętnie odpowiemy na Twoje pytania, Na wizytę możesz się umówić, dzwoniąc pod numer +48 603 858 484 lub +48 517 282 510 lub wypełniając formularz.